Tuesday, December 30, 2014

Dinfelnak le Miphun Thluachuah Hmuhnak

Miphun a lianhngantertu cu dinnak asi (Phungthluk 14:34) timi bia hi bia dawh le bia dik taktak a si. Miphun a lianhngantertu cu, democracy a si lo. Lamsul asi loh. Fimcawnnak asi loh. Leicung leitang thilchuak asi loh. Ram a lianh le kauh nawl asi loh. Miphun a lianhngantertu cu lungthin in dinfelnak a rak si. Cucu ram le miphun caah "hrampi" (foundation) asi awk asi.

Minung cu kan chan chungah, sualpalhnak a tuahmi lawngte kan si. Nikhat caan khat, hmun khat ka khat ah sualpalhnak kan tuah theu tawn. Minung caah a zungzal in dinfelnak timi hi a rak har tuk.
Asinain minung nih asi khawh chung in dinfelnak hi tanh, dirpi le nunpi a herh. Pathian a thei zong thei lo zong nih, minung hawi cungah dinfelnak tuah a herh.

Cu dinfelnak cu minung pumpak thanchonak caah a hrampi a herhbik mi thil a si. Pumpak in, chungkhar in, khua, tlang, peng, ramkulh le miphung ningpi thanchonak caah a herh. Zeitluk fimtiam le thawn zongah dinfelnak a um lo ahcun, thanchonak a um kho lo. "Phundang in thlarau mit in chim ahcun, dinfelnak a um lo nak ahcun thluachuah a um kho lo." Cucaah a fabik pumpak in a lianbik ram le miphun thanchonak caah a herhbikmi hrampi cu, "dinfelnak" asi ko. Dinfelnak tello in ram le miphun thancho khawh taktak a rak si lo.

Tahchunhnak kan zoh hmanh lai. 

Vawleicung ramkip sining zoh u sih. CIA World Factbook nih athangcho ciami ram Developed Country (CD) timi ram hi ram 32 an um tiah atanglei bantuk in an thim hna. Hi hna hi kum khat an hmuhmi ramchung income (GDP) le milu zat hawih in tuak in tahnak an si.

1. Andorra
2. Australia
3. Austria
4. Belgium
5. Bermuda
6. Canada
7. Denmark
8. Faroe Islands
9. Finland
10. France
11. Germany
12. Greece
13. Holy See (Vatican)
14. Iceland
15. Ireland
16. Israel
17. Italy
18. Japan
19. Liechtenstein
20.Luxembourg
21. Malta
22. Monaco
23. Netherlands
24. New Zealand
25. Norway
26. Portugal
27. San Marino
28. South Africa
29. Spain
30. Sweden
31. Switzerland
32. Turkey
33. United Kingdom
34. United States

Hi ram hna hi zoh tikah, leicung leitang thilri an chuah bik ruangah an thanchonak hi a rak si theng lem lo. Ram an kauh bik ruang zongah an thanchonak a rak si lem lo. An ram umnak fingtlang a that tuk ruang zongah a si lem lo. Ataktak le a ngaingai ahcun Arab ram tampi cu meiti hman cawk lo a chuak ko nain dinfelnak a um lo caah, an i tel kho lo. Russia cu vawleicungah a kau bik, leicung leitang thilchuak a tambik ram asi nain, a thangcho ciami ram ah aa tel lo. Zeiruang ah an itel lo? Bible nih a chimmi a biapibikmi "dinfelnak" pei an ngeih lo caah asi.

Ataktak le a ngaingai tiahcun, hi a cunglei ram 34 hna nih hin, an ram ah dinfelnak an rak tanh i, cu dinfelnak nih cun an zeizong vialte a rak hruai hna ca tu ah an thanchonak asi. Phundang in chim ahcun, "An dinfelnak ruangah thluachuah an hmuhnak asi" tiah kan ti khawh.

Hi ram hna hi an zapitein Pathian biami Krihfa ram an si hna lo. A sinain an thangcho dih ko hna. A ruang cu Pathian nih an zapite caah "Ruah a surter i, ni a tlanter ve." A hram an saih ciomi cu dinfelnak, zuamnak le rianhar tuannak an si ko. Cucaah Phungthlukbia ah kan hmuhmi cu, "Miphun a lianhngantertu cu dinnak" timi kha a rak si taktak. Hi miphun le ram hna a lianhngantertu, a thanchotertu le thluachuah a hmuhtertu hna cu dinfelnak asi ko.

Lungput le Color?

America ahcun thil hi color in an then. Color paoh hi sullam an ngeihter dih. Atanglei map zoh ah a fiang bik lai. Adumduk in a ummi ram hi Developed Countries (CD's) an si. Dumdang in a dummi hi Developing Countries an si. A senmi hi Under Developed Countries an si (IMF, CIA World Factbook, World Bank nih an tahning tlawmte cu aa dang cio kho).

Hi atanglei ram hna hi kau deuh in van zoh law, vawlei hi rawng phun (3) in aa then. Aa thenmi pawl ram cu abubu in kan van zoh hna lai. (1) Athangcho ciami ram ah North America in USA le Canada; (2) Nitlaklei Europe ram hna; (3) Australia le New Zealand, (4) Asia in Singapore, Japan le Israel; (5) Africa in South Africa hna an si ko.


            Vawleicung thanchonak map piahtu 


Vawleicung ramkip color in an van tamhmi hawih in zoh tikah, kan lungput kha theih khawh asi cang. A senmi ram paoh kha cu, a thangcho lo bikmi ah kan um i, phundang in chim ahcun "dinfelnak a ngei lo bikmi ram" group ah kan i tel. Kawlram zong a senmi ram ah kan um tikah, ningzah ngai ding asi. Zeicatiah kan umnak ram color zoh in kan lungput kha theih khawh asi cang. A senmi tambik a umnak ram cu "Africa continent" asi. Africa continent cu an zapite in Democracy ram khan an si. Tlawmte cu "Aa-naa-sin uknak" zong an um ve. Africa ah a senmi a tam tuk caah, an ram ah dinfelnak a tlawm ve timi khi hmuh khawh asi ko.

Cucaah thanchonak kan timi hi, Democracy ruang lawng in thancho khawh asi lo timi kha Africa tuanbia nih a langhter. Democracy pinlei ah dinfelnak, zuamnak le rianhrang tuannak hna hi an herh timi tehte piah khawh a si. North America le Euorpe ram ahcun Democracy, dinfelnak, zuamnak le rianhrang tuannak aa kemh caah an thangcho. Phundang in chim ahcun thluachuah an hmu.

Cun ningzah awi ngai pakhat asi mi cu, "A senmi color in tamhmi ram paoh hi bawmhnak hmuh a duh tukmi ram le miphun lawngte kan si hawi." Hi ram chung minung hna hi, "mi bawmhnak a lakka in hmuh a uarmi lungput ngeimi kan si deuh." Midang nih an bawmh hna? timi khi a uar tuk mi miphun kan rak si ngelcel hawi. Dinfelnak an ngeih caah a thangchomi ram, Japan te, America te, Europe te cu bawmh timi biafang khi aa nautatmi an si.

Kan nih Africa asi zong ah, Asia asi zong ah, "Asenmi ram minung paohpaoh cu, bawmhnak a uar bawmhnak cungah aa hngat pengmi, kutdot ram deuh khi kan rak si." Vawlei ram rumbik asimi, America, Europe, Australia kan phak zongah, "bawmh" hi kan uar peng ko. A ruang cu "a senmi ram i kan lungput le ziaza ruangh a rak si." Mah tein thanchonak kan kawl ve lai timinak in, bawmhnak a bawh bak in a bawhmi hna hi, hi a senmi color in tamhmi minung hi kan rak tam bik. "Kan color le kan lungput hi a mak kho taktak." Kan techin fapar chan ahcun, "Mi nih bawmhmi silo in, mi bawmtu miphun si kan herh."

Phundang in zoh than rih ahcun, biaknak ruang le ruak lo ah thluachuah hmuh asi kan ti kho fawn lai lo. Japan, Singapore te cu Buddhist ram an si ko. Asinain athangcho ciami ram "dumduk color" ram ah an i tel kho. A ruang cu Krihfa an si ruang ah si lo in, an dinfelnak ruang tu ah "dumduk color" ah an luh khawhnak asi.

Cucaah hi vawlei color van zoh tik ah, Pathian duhmi dinfelnak hi, Kawlram, Thailand, Malaysia, India le a dang Asian ram hna le Africa Continent ram hna le South America ram hna nakin, Europe ram le North America tam deuh hmuh khawh ngai a si. Hi dumtuk dummi ram chung zong ah hin, Mirang miphun hi an rak ding deuh. Asian, Minak, Spanish le Latinos timi hna nih dinfelnak ah an tluk hna lo. Zung khat riantuan ciocio zong ah, an dinfelnak aa dangmi hmuh khawh ngai asi.

Hika zawn ah ruah dingmi pakhat a um. Zeiruang dah Europe ram mirang cithlah (USA le Canada le Australia tel chih in) hna hi an dinfel khun hnga?

A ruang asi kho mi cu, hi Mirang cihlah hringsortu hna hi, Krihfa an rak si. An pipu hna nih, an ram phungnram, politics, uknak, hruainak, fimcawnnak le sipuazi hna ah hin, hi dinfelnak hi hrampi ah an rak chiah. An ruahnak (philosophy) hi, dinfelnak ah a hram aa bunh. Cu an dinfelnak a hram cu thuk deuh in hei dawi ahcun, a hrampi le muru aa thawknak cu "Bible" a rak si. Cucaah cu Bible phunglam le cawnpiaknak kha, hrampi ah an i tlaih caah, an ram an rumnak le thluachuah an hmuhnak hi a rak si ko. Leicung leitang thilchuak tam ruangah a rak si hrimhrim lo.

Nihin ni zong ah, North America le Europe ah, Krihfa asi theng lem lo mi zong nih, cu dinfelnak cu an nunnak ah an rak i tlaih peng ko. Cucaah uktu, politician, cozah riantuan, palik ralkap le mipi nunnak ah dinfelnak hi an i nunpi chih peng. Dinfelnak aa tlaihlomi paoh cu, tlak chiatnak an tong tawn.

Laimi Cawn Ding Zeidah Aum?

America ram hna ah Laimi khua kan sak tikah, American lungput ah uar a um tukmi, dinfelnak le rian zuamnak cu kan cawn le tlaih ve aherh. Kawlram kan ziaza le "kyanphan" phunphai cu kan hlawt a hau.  Laimi zong hi, "kyanphan" tuah thiammi kan tam tuk cang i, hihi thil pawi ngai asi. Kan thilnu hi tih a nung tuk.

Dawr tuah tik siseh, tax tuah tik ah siseh, a ding lo in tangka hmuh duh te hna hi, a senmi color lunput a si. Dinlonak lungput kha. Lih hna in food stamp le tangka bawmhnak hna sawk lo ding asi. Rian sawk tik zongah awn lo mi catang hna lih in certificate lak lo ding asi. Zeicatiah cu dinfellonak paoh cu Pathian duhnak le Bible cawnpiaknak he, aa kalh i, thluachuah hmuhlonak asi. Thancholonak asi.

 America le ramthangcho cia ram hna, kan phak hnu ahcun, an dinfelnak nunzia duhsah tein kan cawn ve a herh. Cozah bawmhnak (food stamp, medicaid le tangka) hmuh duh ah, income hna hman lo chhim hi hman lo ding asi. Income hman tein chim i hmuh lo le lungtling tein um ding a si. Nupi le vaa ngei ko nain nau pawi tik le medicaid hmuh duh tik hna ah, nupi ngei lo le va ngei lo hna in i tuah i medicaid hna sawk hi thil tha lo asi. Tax tuah tik zong ah mi fa hna benh lo ding hrimhrim asi. Rian tuan kho le rian hmu kho mi si ko nain, "kyanphan" in "Unemployment benefits" hna ei peng ding a si lo. Cucu a dinglo mi le a hman lo mi lungput an si. Cu a dik lo mi thil tuah cu Pathian duhnak le Bihle cawnpiak ning phung asi lo. Cuticun mi vialte kan nun dih ahcun, cozah le ram a rawk hrimhrim lai. Cucu ruah bak a herh.

America, Australia, Europe hna phak ve hnu ahcun, Laimi zong hi a senmi color lungput hi hrial kan herh. A senmi ram in kan rat caah "bawmh" timi biafang hi kan nunnak ah kan uar tuk rih. Cu ram ah bawmhnak a tha deuh timi biafang hna hi uar tuk ding asi ti lo. Zeicatiah midang aa bochan i, bawmh a bawh pengmi ram cu an thangcho bal lo.

Zeiruang ah dah an thancho lo? Pathian nih an chungmuru ah a chiahmi thil ti khawhnak le thawnnak kha, mi an i bochan chung paoh ahcun a chuak kho ti lo. Pathian pekmi an thawnnak kha aa thup peng. Leng ah a lang kho ti lo. Bawmhnak hmuh a duh tukmi le a uar tukmi cu an nunnak ah dinfelnak, zuamnak, teiman thluknak, rianhar tuan duhnak a um kho lo. Kawl nih "achawng" an timi fawi tein hmuh lawng an duh caah, cu achawng in hmuhmi thil hna nih hin, thluachuah tling a rak chuahpi kho bal lo.

Psalm hla phuahtu Siangpahrang David nih cun, "Dinfelnak aa tlaihmi le thil ding a zungzal in a tuahmi hna cu, mi thluachuak an si" (Ps. 106:3; 112:4) a timi hi, a dik taktak. Thluachuah hmuhnak caahcun dinfelnak kha hrampi ah chiah a herh ko. Vawleicung mifim bik ah chiahmi Siangpahrang Solomon zong nih dinfelnak a thatnak le a herhnak cu Phungthuk bia 2:5-20 ah tling tein a kan cawn piak. Bible hmun tam tuk ah, dinfelnak kong cu tampi kan hmuh.

Donghnak ah ruah dingmi cu, "Thluachuah hmuh a duhmi paoh nih cun dinfelnak hi a hrampi ah chiah hmasat a herh. Lairam le Lai miphung kan lianhngan khawh nak hnga ding caah, dinfelnak hi kan hrampi ah kan chiah a herh. Mi pakhat ciote nih Pathian bochannak he dinfelnak kan tanh lawnglawngah, kan ram le miphun cu a liannganmi miphun ah aa chuah kho lai!!









Vawleicung Nawlbia Nganbik

Voikhat cu Theologian pa le Philosopher pa vanlawng pakhat ah khual an tlawngti. Todan an i chang i, bia an i ruah pah. Pakhat le khat ahodah bia aa tei kho lai tiah an i ngiar pah fawn. Theologian pa nih a van thawh i, hitin a van ti.

Theologian: Ka Kawi nang zei rian dah na tuan?
Philosopher: Kei cu ruattuaktu ka si. University ah Philosophy ka chim ko hna hme cu!
Theologian: Zeikong dah na chimh hna?
Philosopher: Van le vawlei, thlapa le arfi kongkau hi zeitindah an umtuning asi timi kong a si.
Theologian: Asiahcun nan cawnmi vialte hi catlang pakhat in a lu ka fun khawh dih lai.
Philosopher: "Van fun tuah. Na fun khawh rulmal ah!
Theologian: "Twinkle twinkle litter star..how i wonder what you are" ti a si ko.
Philosopher: "Um...um.."

Philosopher arfi zoh thiam pa cu chim awk a thei ti lo. A cawnmi le sianginn i a chimhmi vialte cu, van i arfi thep depmap tein a ummi khi zeidah asi hnga? ti lawng in a dong ko cang. A Ph.D zong cu cuka cun a dong. A phi a chuak ti lo. Leh awk a thei ve ti lo i, hitin aa thawh ve.


Philosopher: "Nang zei rian dah na tuan?"
Theologian: "Bible sianginn ah professor rian ka tuan."
Philosopher: "Zei kongkau dah nan cawn le na chimh hna?"
Theologian: "Pathian le bible kong kan cawng ko hme cu!"
Philosopher: "Ee..hmuh khawh lo mi Pathian kong nan cawng ti!
Theologian: Asi. Hmuh khawhlomi Pathian kha bible ca chung in kan cawn ko hme cu!
Philosopher: "A tha. Nan bible ca vialte, Genesis in Biathlam tiang hi catlang pakhat in tling lakin                              ka chim khawh ve lai.

Cuti a van ti tikah theologian pa cu a lau ve. A mit akau nawn cang. Asinain amah nih khan Philosopher pa kha holh kho lo in a tuah ve cang caah, zeitiawk a tha ti lo. Amit a curdu nawn. Hitin bia a van peh:-

Theologian: "Asiahcun van chim ve tuah? Hi zatzat Bible ca rulmal catlang pakhat in chim khawh                            ding cu? Van chim ne ca"

Philosopher: "Mi nih ka cungah tuah hna seh ti na duh bantuk in midang cungah va tuah ve" ti asi                                 ko.

Pathian kong cawngmi le bible thei ngangmi pa zong cu, Genesis in Biathlam tiang hi zatzat bible ca vialte hi, catlangkhat te ah pei a tlin tak ko hi ti a van i fiang ve. Tampi cawn le theih le tuah zong a rak hau lo. "Mi nih ka cungah tuah hna seh ti na duh bantuk in midang cung ah va tuah ve" ti pei asi tak ko hi?

Cucu Krihfami hna zumhnak muru a si. Asinain cucu vawleicung ah tuah a har cemmi a rak si fawn. Asinain Jesuh zummi hna le Krih biatak tein kan i tlaih hnu ahcun tuah ve a herh. Ni fatin kan nunnak ah, kan zul kho dih lai lo nain, Jesuh cawnpiaknak hi ruah i a taktak nifatin nunnak ah kan hman a herh. Kan cawn a herh. Cu lawng ahcun Jesuh zultu kan sinak, kan alnak le ceunak a lang kho lai.


                 Bishop Heather Cook mitsurhang a pek lio

Nizan Dec 29, 2014 ah online newspaper pakhat ka rel. Maryland i Episcopal church Bishop nu pakhat nih cycle aa citmi pa motor in a pah sual i, a zam tak. Cucu Motor upadi ah "hin-and-run" (pah-le-zamtak) timi phung buar ah a tla. Midingmi le upadi zulmi nih hitin tuah phung asi lo. Pah sualmi kha dir piak, tha tein zohkhenh le a thih sual asi le a sining tein thil phisin ding asi. Tuar awk a ummi tuar ding asi.

Ahnu ah cu bishop nu cu Heather Cook asi tiah an ti. Zumtu Krihfa abik in hruaitu asimi hna nih, mi hmuhlonak zawnte zong ah hi bantuk thil tuah sual tikah, "hit-and-run" timi phung buar ding asi lo.

Cu bishop nu cu a zam. Aa ruat than i, ka kir ah a tha lai tiah ati i a kir than. Krihfa hruaitu hna caah cucu a biapi taktak. Krihfa zumtu aa timi vialte zong nih, Samaria Mitha tuanbia philh lo a hau. Midang nih an khawnmi hna zong zohkhenh a herh i, mah nih khawnmi chinchin cu kaltak ding asi hrimhrim lo.

Bishop Heather Cook zong minung asi i mi pah kho le thatnawng kho asi ve ko. Mipa a pah lio kha, mi nih an hmuh lo zong ah, kir than hlah sehlaw, a nun chung a khing a rit lai. Bishop asinak zong sullam a ngei ti lai lo. Aa phuhrung lai. Alungre a thei lai. A sualnak a thlah kho ti lai lo. Cu thil nih cun a thlarau zong hell ah a kalter khawh. A nunchung ah lungrawk taktak zong in um khawh asi.

Cucaah mi hmuh lonak te  thial sual kan tuah sualmi a um zong ah, mi nih ka cungah tuah hna seh ti kan duh bantuk in va tuah ve a herh.


           Bishop nu nih cycle citmi a pah i a thihnak hmun

USA ah motor 3 accident in ka sung cang. Pakhatnak cu $3400 man Mazada asi. Kan naupa nih a mawngh lio ah midang nih an rak pah sual. A pahtu pa cu a zaam i midang motor nih an dawi, palik an auh i an va tlaih. A dang pakhat cu Dodge Van asi i, kanmah lei driver palh asi caah $8500 in kan cawkmi asi i ka sung. A dang pakhat cu Dodge Van asi i $4000 fai in kan cawkmi asi. Lamkam ah kan nu nih a park i an taih i aa rawk dih. A pahtu a zaam i aho asi kan thei lo. Mawngh awk a that ti lo caah $250 ah ka zuar.

Hika zawn ah thil ruah ding a um. Mi motor kan pah tik zongah, cozah phung bantuk tein dir piak i report tuah ding asi. Asiloah kan address, min, phone number tal chiahta ding asi. A zam in zam hi thil ding lo le upadi buar a si. Kan motor a zam takmi pa kha, nihin ni tiang a sualnak a thiang kho ti lo. Aa phuhrung peng lai. A khing a rit peng lai. A chimlomi sualpalhnak nih a uk peng cang.
Hi bantuk kan si lo nak ding caah, thil ding tuah a tha.

Voikhat cu motor ka mawngh  ka te a si. Youth Pastor ka tuannak Normandy United Methodist Church, Dayton, Ohio ah, dinner ropui taktak kan ngei. American ka nu kan sawm. Kan nu he ti in kan kal. Vur a tla. Lam a nal. Ka hnu ah motor aa parkmi le ka motor aa naih tuk. A hmailei le aa naih tuk fawn. Ka chuak kho ti lo. Hnulei ah fak deuh ka van ton sual i, midang motor din tein a engine cungah ka va hnur. Mi pakhat hmanh an um lo. A ka hmumi zong an um lo.Ka hnurmi zong cu a hme tuk i, hmuh khawh hmanh asi setsai lo. Kal diam ahcun ahohmanh nih theih ding khi asi lo.

Asinain ka sia a rem lo. Innchungah ka va lut i, aho motor dek din tein ka hnur sual le tiah ka va hlat. Jim timi pa Krihfa upata a rak si. Zaangfah ka va nawl. Company ta ka hlan ve mi asi a ti. Va piah ko law a dihmi zat ka liam lai tiah ka ti i, $450 a dih an ti i, cucu ka rak liam. Mi motor taih sualmi te cu chimphuang lo tein um peng ning law, nihin ni tiang ka khing a rit lai. Ka palhnak kha ka phuan tik le ngaihthiam ka hal tik hna le cawi ding ka cawi tikah ka luat. Mi luat ka si.

Voikhat zong, kan motor ah ihkhun kan khing. A rit tuk. Ruah lo pi ah aa mer sual i, kan motor pawng ummi motor thar ngaimi Camry a sir lei ah din tein keu lak ka va hnur. Hmete in ka khawnmi asi caah, ngiat setmat dah ti lo ahcun hmuh khawh ding asi lo. Cun a hohmanh zong nih an kan hmuh lo caah kal ahcun theih ding khi asi fawn lo.

Sihmanhsehlaw a keumi te cu, hmuh ahcun a ngeitu caah lung nuamh lonak a chuak kho. Ka motor si ve sehlaw ti khin ruah a herh. Motor a tam tuk caah aho ta dah asi ti theih khawh asi ti lo. Palik va auh le a phu fawn lo. Cucaah ka min, address, phone number ka tial i, motor a hmailei ah benh ding in ka timh cuahmah lio ah, a ngeitu Mirangnu te a rak phan.

"Zeidah na tuah len ko?" tiah a ka hal. "Atu hi inn kan i thial le thil kan khing. Ruahlo pi in kan ihkhun kan thlak sual le hi motor a kam te hi keu lak in kan suk sual. Aho motor dah asi ti kan theih lo caah, a herhmi ca ka tial i hi motor ah ka benh lai ka ti lio asi ka ti."

A van zoh i, "Hihi keimah motor asi. Remh ahcun zeimaw zat a dih ko hnga. Asinain a pawi tukmi asi lo. Na din (honest) caah kai lawm. Zeihmanh pek a hau lo. Lung dam tein va kal ko u" a ka ti i kan kal.  Ka lungthin hir a zaang. Ka zaa a lawng. Ka thinlung a dai. Kha ka khawn sualmi te kha, mi nih an ka hmu pat lo ti in va kaltak ko ning law, nihin ni tiang ka thinlung adai lai lo. Ka khing a rit lai. Ka ruah caah paoh ah ka phuhrung lai.

Mi nih ka motor an ka khawn piak i zeihmanh chim lo tein an zammi nih kan chungkhar ah sunghnak a chuahter. Thin hunnak le lung nuamh lo nak a chuahpi. Mi thil pakhatkhat kan hrawh piak sual tik hna zong ah, tha tein chimh, ngaihthiam hal le nawlpat kha a biapi.

Mi nih ka motor an ka suk piak tik i ka cungah tuah hna seh ti ka duhmi lungput bantuk khin, midang motor va suk tik zongah va tuah ve a hau timi kha, ka tonmi chung in fiannak tampi ka ngei.

Cucu Jesuh cawnpiakmi "vawleicung nawlbia nganbik cu a si"

. "Mi nih ka cungah tuah hna seh ti na duh bantuk in midang cung zongah va tuah ve" (Matt. 7:12)


Kum 2 Ngakchia Pa Nih Anu Meithal In A Kahthat

USA hi vawleicung ah meithal tambiknak ram pakhat asi. Ruahlo pipi in an fale nih nu le pa, u le nau le hawikawm an kahthat sualmi hna an tampi cang.

Asinain hi thawngpang hi cu khuaruahhar le phundang ngai asi. Cucu Wal-Mart dawr i an len lio ah, kum 2 ngakchia pa te nih a nu zal bag chung in pistol meithal a lak i, a nu thi lak in  kah sual ti asi. Tu chun thawngthangmi ah hihi ngaihchia bik cemmi thawng a si.


                         An i kah sualnak Wal-Mar Store

Hi thil a cannak hmun cu, Idaho Ramkulh, Hayden khua i Wal-Mart dawr ah a si. Hayden hi Spokane khua in meng 40 a hlatnak ah a um i minung 9000 hrawng umnak khua asi. Mirang deuh lawngte an umnak khua asi. Zumhnak ah an conservative ngainak hmunhma a si.

Palik chimnak nawl ngeitu nih, "Nu hi an kah lio ah hin, ngakchia tam nawn he thil an cawk lio asi" tiah a ti. "Hi nu hi thuhmi hriamnam (concealed weapons) kennak nawl a ngeimi asi" tiah an ti.

A kah lio ah hin, nu le ngachia hna cu dawr i ahnulei electronic thilri an zuarnak hrawng ah an i chawh lio asi. Wal-Mart zong cu an khar i, Nithumni lawngah kan on cang lai an ti. Nu cu an kahnak hmun ah a thi colh.

Store i camera nih a thlakmi an zoh tikah, nu an kahmi cu kah sual ati tiah an ti. An i kah lio caan hi zinglei 11 am tluk ah asi.

Nuam hiakmak tein an nufa te in hawi he dawr va kal ciahmah bu tein, fapa te nih kah sualnak in nu le nunnak liam le nule ruak he inn tlun cu dah ngai, a kaptu fapate caah zeitluk ngaihchia le lungfak dah ava si hnga?

Minung cu hitin asi sual tawn. Mah runvennak caah timi hna zong, mah luhlotu ah an cang theu tawn.



Tragic accident: A 2-year-old boy accidentally killed his a 29-year-old mother Veronica Rutledge at a Hayden, Idaho Walmart after reaching into her bag and triggering her hidden gun
          Athimi nu le a kaptu a fapate (Ref. facebook.com)

Facebook ah an tialmi ahcun nu hi a fale si dawh a simi ngakchia 4 he dawr ah an kal lio asi an ti. Amin cu Veronica Rutledge (29) a si. Nu hi Blackfoot khuami asi i, holidays chungah an hmuhmi gift card tete hmang ding in dawr i an rak len lio asi an ti.

America ah hin holidays cu a sunglawi tuk. Abikin fale ngakchia a ngeimi chungkhar caah a nuam khun i a sunglawi khun. Hi hna chungkhar zong zeitluk in dah Christmas khar lio hi an va nuamh ve hnga le zeitluk in dah Kum Thar hi an va ngaih ve hnga? An nu farual tein zeitluk in dah dawr kal an va ngaih hnga le an va nuamh ve hnga? Zeitluk in dah an gift card hman lai hi an nu farual tein an va ngaih hnga le an va nuamh ve hnga timi ruah ah, ngaih a chia ngaingai.

Hi bantuk ruahlo pi thihnak nih kan i nuamh siling le ruahchannak kan ngeih siling te ah le thihnak ding hmun ah kan ruah lo lio caan le thihnak hmunhma ah kan ruahlonak Wal-Mart zong ah thihnak nih ruahlo piin a kan phak tawn ko. 

Cucaah "Thihnak nih cun hmunhma le caan a thim lo" tiah Mirang nih an timi hi a rak dik tuk. Thihnak cu hrial khawh a rak si taktak rua lo. A duhnak hmunhma le caan paoh ah a kan phak taktak ko!!


Walmart responded to the tragic shooting in a statement issued this afternoon by spokesman Aaron Mullins: 'A very sad incident occurred at our store today involving the death of a female customer. We are fully cooperating with the Kootenai County Sheriff's deputies as they investigate this matter.'
                Veronica le a hawi le pawl (facebook.com)



                         Hayden Map (google.com)

































































































































































































Friday, December 26, 2014

Taliban Nih Siangngakchia 132 An Thah Hna

Christmas a phak fate Kfrihfami kan thinlung ah a ummi cu Siangpahrang Herod nih Bethlehem khua pawng hrawnghrang ummi, sualnak ngeilo pangakchia kum 2 tang pangakchia vialte a thah dih hna timi kong a si. Hihi an mah chan lio ahcun, thawng chia taktak asi. Remnak le Daihnak Bawi a chuah lio zong ah, vawlei ah remnak le daihnak a rak um lo zia a langhtertu tuanbia pakhat asi.

Christmas cu mi tampi caah daihnak ni le lawmhnak ni ah ruah asi i, kan vawleicung vialte a dai dih lai ti tluk in lungthin a daih thla asi nain, Pakistan ram sianginn pakhat ahcun ngakchia thisen tam tuk Taliban nih an luanter tikah, nu le pa hna cu mitthli hnawh cawk in a tla than. "Rachael nih a fale cu ngam hngal lo in a tah lengmang ko hna" tiah Bible nih a ti bang, Pakistan ram nu le pa tampi cu mitthli hul kho lo in an tap ve hna. Cu thil nih a liamcia kum 2000 tluk lio i, Bethlehem hmanthlak kha a hei langhter.


                 Pakistan Map (Ref. google.com)



             Peshawar: Vawleicung tihnung bik khua pakhat 


A caan cu December 16, 2014 asi. Pakistan ram Peshawar ummi sianginn pakhat ah sianngakchia le saya/syama te cu voi dang ni bantuk tein sianginn an kai ciahmah ko hna. Siangngakchia tam deuh cu ralkap fale an si hna. Cucaah lehrulchamnak caah an i tihmi sianginn hrimhrim asi. Siangnakchia tam deu cu, kum 14-16 kuakap an si. Acheu cu sianginn ah nuamhnak an tuah cuahmah lio asi. Cu ti an i nuamh siling ah meithal thawng cu, "bang..bang..tiah a hung ring thluahmah.."

Cu meithal thawng cu, ruah lo pi in in a rak lutmi Taliban ralkap hna nih khan khat hnu khan khat in siangngakchia an kahnak hna thawng a si. Cu tapung hnacu AK-47 le grenades bomh takpum khat in aa thlaihmi Taliban ralkap 7 an si. Khan khat hnu khan khat in an luh hnawh hna i, hmuah chih in an kah hna. Hi Taliban hi Afghanistan ram Taliban he an ruahnak aa khatmi an si.

June thla in Pakistan cozah ralkap nih biatak tein an kah hna caah le bom an thlak hnawh hna caah, an thinhun in lehrulchamnak caah, Peshawar sianginn an kahnak cu a si. Hi Taliban nih car bomh zong atu le tu an puah. Tutan ngakchia an kahmi hna hi, a cheukhat cu voi 3/4 an kah hna tiah a thilo in a zam manh mi hna nih an ti.


                       Sianginn an kahmi (Ref. wordpress.com)

Hi Taliban tapung pawl hi, Pakistan ram caah tihnung taktakmi le hnahnawk taktakmi an si. Hi tan mithattu pawl hi, Pakistan ralkap uniform in an i thuam; an taksa ah bomb puah ding in an i thlaih dih cio ti asi. Hi hmun hi ramri ummi asi caah, raltuknak in a khatmi ram a si. Harnaka atu le tu a chuakmi ram a si.

Commando pawl nih an van luh hnawh hna i, suimilam 4-5 chung an i kah hnu ah a donghnak bik Taliban tapung pa cu an kahthat. Adonghnak i ruak charnak an van tuah tik ah, siangngakchia 132 an thi i, upa he an zate 141 an thi. Siangngakchia le saya te 960 cu an khamh manh hna. Sianginn cu ruak in a khat. Thisen cu tii cerhtii bantuk in tuan ah a luang.


  Suallo ngakchia thisen luangmi (Ref. yahoo.com)

Pakistan Taliban, Tahreek-e-Taliban timi bu nih kan mah kan si. Pakistan cozah nih vanlawng in bom a kan thlakmi lehrulchamnak caah kan kahmi hna asi tiah an ti. Taliban biachimtu Muhammad Umar Khorasani nih, "Ralkap fale sianginn hi kan i thim hrimhrimmi asi. Aruang cu cozah nih kan chungkhar le nu hna kha a ral hna caah a si. Kan mah zong nih fahnak hi thei ve hna seh ti kan duh" tiah a ti.

Sianginn i tapung an thah dih bak in, Khyber timi hmun ah Pakistan cozah nih fak taktak in bomb a tlak hnawh ve hna. Hika hrawnghrang hmun hi, upadi zong nih a pen khawhlonak le hrawkhraltu tam taktak an umnak hmun asi. Pakistan PM Nawaz Sharif nih cun, "Hi thil hi kan miphun caah ngaihchiatnak nganpi asi" tiah a ti. "Hi hmunhma i terrorist pawl hi an hram in kan cawih dih hna lai" tiah aa hrocer ve.

Peshawar khua umnak hmun hi, Federally Administered Tribal Area (hlan ah North-West Frontier) tiah timi a si i, cozah nih direct in zohkhenhmi a si. Nawl an ngei ngai. Tlangcungmi umnak asi caah an mah tein uknak le zalawnnak kau ngai cozah nih an pekmi hna asi. Cucaah cozah ralkap an lut tuk lo. Cucu caan tha ah ser in Taliban tapung nih hmunhma an an khuarnak asi. Bin Laden bu pawl zong hi khua hrawngah khua an saknak asi.

Afghanistan President Ashraf Ghani nih, "Asual lo m ngakchia thah cu Islam cawnpiaknak he aa ralkah" tiah a ti. Nobel Peace prize hmumi, Malala Yousafzai nih, "Sualnak ngeilo siangngakchia hna nih, an sianginn ah atu bantuk in tihnung le tuksapur thil hi an ngei lo" tiah a ti ve.

Ruak an char dih tik le minung an check dih tik ah, an zate 141 an thi.Hi chung ah 132 cu siangngakchia kum 14-16 kuakap an si. Minung 100 hma an pu. Ngaih a chia tuk. A suallo mi siangngakchia hi zatzat nih nunnak aliam tikah, ram pumpi nih an tuar.


            A caan ahcun hitin mi zapi meithal in kah an si ko

Peshawar khua hrawnghrang hi, Taliban tapung tampi umnak asi. Tapung dangdang zong an umnak asi. Cozah nih tha tein an tei kho taktak lo. Car bomb puahnak, minung tlaih i zampinak, mei thal kahnak tampi a umnak hmun asi caah, vawleicung tihnung bikmi khua cazin 10 lak ah an telh ve mi asi. Hi khua ahcun ramdangmi hrimhrim le Krihfa hrimhrim cu um ngam dingmi khua asi lo.

Siangngakchia pawl an thah hna tan hi, December asi. Daihnak Bawi Jesuh chuah thla ah daihnak a um kho hlei lo. Amah chuah zan zong ah daihnak a um kho hlei lo. Bethlehem zong ah a dai lo i, Jerusalem zong ah a dai hlei lo.

Vawlei cu pakhat le khat huatralnak ram a si. Huatnak le hnahchuahnak a um hnu ahcun minung thisen chuah hi phan a um ti lo. Zumhnak le biaknak ruangah Pashawar hrawnghrang hi, minung thahnawn a tam ngai. Hi huatralnak a um chung paoh cu a suallo mi thisen a luang lengmang rih ko lai. Zeitik ah dah a luan lai? Zeizat dah a luang lai a tlawm le tam lawng asi!!!!


                         Car bomb zong hitin a puak tawn









Wednesday, December 24, 2014

US Nih Cuba A Pehtlaih Than

Cuba le USA hi ral zoh in an i zohnak hi, kum 65 tluk asi cang. Cuba ram cu ram fate a si. USA in meng 30 tluk lanwg a hla. Cuba ram kam ah USA nhi Tiralkap sakhan pakhat a ngeih rih fawn. Cu tluk i aa naihmi ram cu uknak aa ralkahmi si ruangah pehtlaihnak zeihmanh an rak ngei lo. Cucaah Cuba cu ram sifak deuh asi caah, Cuba caah harnak le sunghnak tampi a um. America ca zong ah thiltha asi lem lo. An sunghnak a um ve. Cuba an tlawng kho lo. Sipuazi an tuah kho lo. US caah tampi a sunghnak a um ve.

A pawi bikmi cu innpa ram hna rem lo tikah an pahnih ca in a nuam lo ngaingai. UN General Secretary U Thant lio ah Cuba Missile Crisis ruangah Ralpi III Nak zong a rak chuak dengmang. Inn pa te ral zoh in zoh cu thil pawi taktak asi. Pakhat le khat pehtlaihnak an chahmi le a rengh in an i renhmi nih, mipi caah harnak le chiatnak tampi a chuahpi. Sipuazi phihnak nih thiltha a chuahpimi a tlawm ngai. 

Cu chiatnak cu Pre. Obama nih a hmuh caah, amah tu nih Cuba he pehtlaihnak a thawk than. Hi ruangah tanhtu le dohtu tampi a ngei. Mi bia fakfak a ing. Cuba ralzaam hna nih, lamzulhnak tiang in duhlonak langhternak a chuak. Hruaitu riantuannak ah duhtu le duhlotu zahzat um phung a si. 

Asinain ram rum deuh USA nih ram sifak deuh Cuba kan i daw than lai tiah dawtnak le pehtlaihnak hlei van donh than cu, tuanbia ah thil ropui tuk a si. Vawleicung tuanbia ah Obama cu thlengtu asi tiah an tial cang lai. Cu dawtnak tuah than cu, thil ropui taktak a si. Pre. Obama hi mi nuntha hrimhrim cu asi ko. US cozah nih kum 20 renglo sipuazi a phihmi Kawlram zong cu amah chan ah an on i, Nov 19, 2012 ah Kawlram tiang amah le Hillary Clinton an rak phan. US President Kawlram phan hmasat bik a si. Innka aa ong cang. 

Atu hi Christmas caan asi. Pathian nih misualmi hna kan nih vawleimi tlanhnak ca ding ah a fapa in a kan kawl bantuk in America zong nih Kawlram le Cuba hna a kawl ve than hna. Cu dawtnak cu a ropui tukmi asi. 

image: U.S. President Barack Obama tours the Shwedagon Pagoda with Secretary of State Hillary Rodham Clinton in Rangoon, Burma on Nov. 19, 2012.

Acunglei hi Pre. Obama le Secretary of State Hillary Clinton Swedagon Pagoda i an len lio a si.
(Ref. www.world.time.com/2012/11/19). 

Atanglei cakuat hi White House in mi tampi sin ah a kan kuat ciomi ca ka thil chih. Hihi Cuba le US pehtlaihnak tuah than ding in Pre. Obama nih a thawknak he pehtlai in an saduhthah le ruahnak an tialmi a si. 



The White House, Washington

Yesterday, after more than 50 years, we began to change America's relationship with the people of Cuba.
We are recognizing the struggle and sacrifice of the Cuban people, both in the U.S. and in Cuba, and ending an outdated approach that has failed to advance U.S. interests for decades. In doing so, we will begin to normalize relations between our two countries.

I was born in 1961, just over two years after Fidel Castro took power in Cuba, and just as the U.S. severed diplomatic relations with that country. Our complicated relationship with this nation played out over the course of my lifetime -- against the backdrop of the Cold War, with our steadfast opposition to communism in the foreground. Year after year, an ideological and economic barrier hardened between us.

That previous approach failed to promote change, and it's failed to empower or engage the Cuban people. It's time to cut loose the shackles of the past and reach for a new and better future with this country.

First, I have instructed Secretary of State John Kerry to immediately begin discussions with Cuba to re-establish diplomatic relations that have been severed since 1961. Going forward, we will re-establish an embassy in Havana, and high-ranking officials will once again visit Cuba.

Second, I have also instructed Secretary Kerry to review Cuba's designation as a State Sponsor of Terrorism -- a review guided by the facts and the law. At a time when we are focused on threats from ISIL and al Qaeda, a nation that meets our conditions and renounces terrorism should not face such a sanction.
Third, we'll take steps to increase travel, commerce, and the flow of information to -- and from -- Cuba. These steps will make it easier for Americans to travel to Cuba. They will make it easier for Americans to conduct authorized trade with Cuba, including exports of food, medicine, and medical products to Cuba. And they will facilitate increased telecommunications connections between our two countries: American businesses will be able to sell goods that enable Cubans to communicate with the United States and other countries.

These changes don't constitute a reward or a concession to Cuba. We are making them because it will spur change among the people of Cuba, and that is our main objective.
Change is hard -- especially so when we carry the heavy weight of history on our shoulders.
Our country is cutting that burden loose to reach for a better future.

Thank you,
President Barack Obama

This email was sent to haivunglian@gmail.com.
Unsubscribe | Privacy Policy
Please do not reply to this email. Contact the White House

The White House • 1600 Pennsylvania Ave NW • Washington, DC 20500 • 202-456-1111

Tuesday, December 23, 2014

Sony Picture Hacker Tuahtu North Korea An Si Maw?

Nihin ni vawleicung news ah a lar bikmi le politician heh tiah an i sawiselnak thawngthang pakhat cu, Sony Corp hacking an tuahmi thawngpang kong a si. A ruang cu Kim Jong Un thahnak kongkau muinung an i thlakmi, "The Interviews" timi ruang ah asi. Sony chungril firtu hna nih, Sony Corporation an computer chung minung (Angelina Julie tibantuk milar mi tampi) kong vialte le thil kongkau vialte an rak rak piak hna i, "Sony Corporation kongkau vialte an theih dih caah an company caah sunghnak le rawhralnaak tampi a chuak kho" ti asi.

<b>Sony</b> Office
                         Sony Company Zungpi (Yahoo.com)

The Interviews cu North Korea President Kim Jong Un an sawiselnak, nihsawhnak, zeirellonak, nihchuak ah saihnak le amah thahnak ding kongkau an i thlakmi movie a si. North Korea President zung in hi movie chuah lo ding le mipi nih zoh lo ding in nawlnak zong an rak tuah bal. America zong a rak nawl hna. US cozah nih zeihmanh ah a rel piak lo. Zeicatiah private company chuahmi movie asi caah a si.

Moview chuahtu hna nih, December ni 25 Christmas Ni thengtheng ah,zung ah kan tin cang lai tiah an ti (Pathian nak in movie biapi deuh an chiah ve. An nih caah cun Christmas Ni cu sipuazi ni ceu asi). Mipi nih a chuah lai an i hngahhlang tuk. North Korea President cu a thing a hung tuk. Apa zong Cartoon ah capo an rak saih bal cang caah, a lungfah a zual chinchin.

A rau lo. Sony Corporation computer cu "cyber attack" tiah an timi nih December 16 ah an van tongh colh. Cyber attack tuahtu hna hi, Hackers an ti hna. Cu hna cu "Cyber terrorist" tiah min sak an si i, hihi nihin ni ah tih a nung bik mi thil pakhat asi. Naiteah Target le Home Depot company lianlian zong harnak tampi an tongh. Aho nih dah hi company pahnih hi hacker an tuah hna timi an thei kho lo. FBI cyber crime dohtu pawl zong nih an thei kho lo. Target le Home Depot zong tangka million in an sung.

The Interview 2014 poster.jpg
           The Interview

Atu Sony Corporation zong a tlawmbik ah million 100 a sunghter hna ti asi. Sony Corp hacker tuahtu cu North Korea an si lai tiah an ruah. North Korea nih, "Kan si hrimhrim lo. Asinain hihi a tuahtu hna hi thil ding a tuahmi an si ko" tiah an ti ve. USA politics tiang in buainak a chuahpi. Pre. Obama zong hi cyber attack in USA a ven khawh lo caah tampi mawhphurhnak a tong.

Sony nih kan piah than lai lo tiah a timi zong a ruang a um. America i movie zung nganbik ngeimi hna, AME le Regal Entertainment Group hna nih, "Hi movie hi kan piah lai lo" tiah an ti. Regal hi USA ah movie zung ramkulh 44 ah 600 deng a ngeimi an si. Hi movie kan zung piah ding hi kan thawn lai tiah an ti.

Bow Tie company zong nih, "The Interviews cu kan piah ti lai lo. Atu bantuk in cyber terrorist nih
doh ding tiah an timi ruang ah kan ngaih a chia i kan thin zong a hung" tiah an ti. Kan nih cu kan riantuantu pawl le movie zohtu hna himbawmnak kha biapi bik ah kan chiah caah kan piah ti lai lo" tiah an ti. Cineplex Entertainment hi zung 162 a ngeimi an si i, "Hi movie piah ding hi kan thawn" tiah an ti ve. Cucaah Sony company cu tampi sunghnak a tong.

Hackers pawl nih Sony Corp i executives pawl email vialte an lak dih. Minthangmi hna an sining vialte an lak dih. Hi movie aa thlami hna ah, actors hna cu, James Franco le Seth Rogen an si i, thawngpang fianternak tuah zong an cancel dih ve.  Department of Homeland Security nih cun, computer cung hrocernak hi vawlei a taktak ah, tihphan awk asi nak, zeihmanh thawng fekfuan theihmi aum lo tiah an ti.

US cozah le mifim pawl nih cun, North Korea an puh. A ruang cu Korea kutneh (fingerprint) aa tel ti te hna asi. Hlan lio ah North Korea nih an rak hack bal cang caah an code aa lo tiah an ti. Asi taktak le tak lo cu an thei kho lo. Cucu computer thiam taktakmi nih tawn khawh mi thil cu a si.

Sony nih hiti an hack nak hna he pehtlai in hitian an ti.

"Kan riantuantu pawl, kan thilri cawtu pawl, kan sipuazi vialte atu bantuk in misual hna nih a kan hrawh piak. An mah nih hin kan fimthiamnak thilri a kan fir piak; pumpak emails, pumpak kongkau le kan riantuannak ah a herhmi vialte an kan lak piak. Kan lungthin rawhnak le thlarau rawhnak an tuah. Hiti an tuahmi cu kan chuah dingmi movie an huat caah asi" tiah an ti.

Hlanlio Republican House speaker New Gingrich nih cun, "Hi cyber raldohnak ah Sony nih an kut an thlir thai i an sungh thai ahcun tihnung tuk asi. Zeicatiah America nih a voikhatnak cuber war ah kan sungh asi" tiah an ti.

Hi hack tuahtu hi Guardians of Peace tiah aa timi an si. Sony company chungmuru kongkau vialte an lak dih i, cucu "Christmas Gift" tian an ti chaphap bei. Hi ca an thlahmi ahcun, "I ralring u; 911 kha nan thei rih ko lo maw? Kha bantuknak fak deuh in kan ra lai. Rawhralnak tam chinchin a ra lai" ti bantuk hrocernak email tampi a rak lut. Cucaah pumpak cio himbawmnak kha biatak tuk in an chiah caah, Sony nih an let thannak asi.

Ruah ding pakhat a ummi cu, hi hacker a tuahtu hi North Korea nih cun kan si lo an ti. Asinain hi bantuk in thil a ummi hi "Thil ding asi ko; tuahsernak tha a si ko; na kan doh ahcun hinak zual zong a ra rih lai" tiah aa hrocer ve.


     North Korea bomzuangmi. Hi tluk in hriamnam tha an ngei ve

Hi cyber raldohnak he pehtlai in US cozah an thin a hung tuk. Cucaah President Obama zong nih "Hihi North Korea an si ko lai tiah a ruah ve. Cucaah North Korea hi thil pakhat khat in leh ve a hau lai tiah December 19 (Ningani) a ti. Asinain zeibantuk in dah kan lehrulh ve lai ti a chim lo. Acheu nih cun an purhdah i, "cyber lei ral doh dawh a si" tiah an ti ve. Hi cyber war hi tuah lo ding hi ram kip nih kham asi. Ram pakhat i a computer system kha ramdang nih buaiter phung asi lo. A buaiter asi ahcun cucu "dinlo asi." Israel nih Iran nuclear sehzung cawl kho lo le riantuan kho lo in an rak tuah piak bal hna. Israel cu America nih a dirpi caah zeitin an ti kho lo.

Pre. Obama nih a chim cangka cawn Nikhatni in North Korea internet line vialte a pit dih. Cucaah North Korea internet hrawhpiaktu hi USA an si kho men tiah mi tampi nih an ruah. Asiloah Tuluk nih cable a chah piak ruang ah asi kho men tiah an ruah. US phung ahcun "cyber wasr" kong ah hin, cozah nih an runvenmi asi. ABC news chimtu nih a chimnak ah, "North Korea internet a rawknak hi seh thilri ruang ah asi kho? Asiloah USA an si sual ahcun, US nih zeihmanh an chim lai lo. US cu dai tein an um ko lai" tiah an ti.

Atu North Korea internet a rawkmi zong, US hi an purhdah ko. Atu North Korea ta a rawkmi hi, South Korea asiloah Japan tibantuk hna sisehlaw, US hi a aukhuang taktak lai. Atu North Korea ram internet a rawh tikah aho ram hmanh nih North Korea cu an dirkamh pi lo. Vawlei ah hin mah kawichang lawng tein tan asi ko. "Adikmi tanh" ti hi a rak har ngai. US zong mah kawichang in atang ve ko.

Aho nih dah North Korea internet hi a rawhter ti zong an thei ve lo. Atu ahcun a nung than cang nain a fum ngaingai ti a si.North Korea internet zong a rawh ve ko caah, hi hacking a tuahtu hna hi North Korea an si lo men lai tiah ruah a si. North Korea min hmang in, ramdang an i tel lai tiah an ruah.

Naite i Sony an hack mi nih mi fim ram tampi a ralrinter hna. South Korea nih cun "Cyber war in i runvenak kong ah biatak tein cyber ralkap training an tuahter hna."

US mipi le politician pawl nih an ti tuk hna caah, Sony picture zong nih khua zeimawzat ahcun Christmas Ni ah "The Interview" cu kan piah than lai ti a si. Ticket zong a dih cang an ti.

Tutan Sony hack tuahnak kong ah ruah ding a um. (1) FBI le adang computer thiammi nih hi hack a tuahtu taktak hi an thei lo; (2) Sony nih "Kim Jong Un thahnak kong an thlakmi asi cah North Korea kutneh kan hmuh ti in North Korea an puhmi asi; (3) President Obama cozah le mifim hna nih North Korea hi an lunghrinh cia asi caah an puhnak asi. Tehte an piah khawh mi ngaingai aum lo.

USA i cyber security company pakhat, Silicon Valley Security firm Norse i Vice President Kurt Stammberger nih cun, "Sony hacker hi North Korea an si lo. Hlan lio i Sony i rian sau ngai a rak tuanmi May thla ah an phuahmi nu "Lena" tim nih Sony hi a huat tuk caah a tuahmi a si. FBI le US cozah nih North Korea an puhmi hi a si lo" tiah CBS News ah a chiamh hna tiah Dailymail.com an tial. Cu nu nih cun, North Kore min hmang in rian an tuan caah asi" a ti ve.  Computer fimnak lei misangmi nih North Korea nih hi tluk in hacker tuah khawhnak fimnak an ngei rih lo tiah an ti.

Cupinah Taia Global consulting firm timi computer security lei thiammi company nih cun, "Sony hacker tuahtu hna nih an biafang le holh hmanmi zoh lengmang ah North Korea si lo in Russia hacker tu si hna sehlaw an dawh tiah an ti ve.

Hlanlio Federal cyber crimes tazacuaitu sihni Mark Rasch nih cun, "Thil a si taktak maw taktak lo ti zong hlathlai thlu dih hlan ah, US cozah nih North Korea tongte puh in an puhmi hi cu a a tuan tuk deuhvak rih tiah ka ruah" tiah a ti ve.

Zeihmanh va si sehlaw, USA nih hin North Korea nih nuclear bomb a sermi le an i ral pengmi ruang ah hin North Korea hi a thazaang der seh, an uknak i thleng seh ti an duh. Cucaah ngiarnak lam aum ahcun ngiar peng an duh. Cucaah January 2, 2015 ah "destructive cyber attack" an tuah timi ruang ah, Pre. Obama nih North Korea cu sony hacker a tuah ruang ah sipuazi phih chap ding tiah min a thut than cang. Sipuazi an i pehtlaihnak a tlawm caah va phih zong ah tampi North Korea caah sunghnak ding cu a um lem lo. Cu nih cun huatnak tu a zualter than lai i, an i pehtlaihnak tu a chia chinchin ding asi. An i huatnak le pehtlaihnak a chiat chinchin ahcun, North Korea nih nuclear bomb tu tam deuh a ser chin lengmang lai ti cu, vawlei bengh i nganh khawh asi lo bantuk in chim khawh asi cang.

Zeicatiah, Baibal biakam hlun ahcun, "Mit caah mit; ha caah haa" asi. Politics ahcun hihi a um peng dingmi asi.


                            The Interview ah acuangmi Kim Jong-Un


              Chairman Kim Jong-Un taktak le ralbawi pawl

Sony Picture nih Kim Jong Un kong thahnawn ding tiang in movie ah an i thlak tik ah North Korea caah thinhun lo awk a tha lo. Tu tan hack tuahtu zong hi, North Korea an si ti khi va si taktak sehlaw, cucu a ho sual dah asi? Sony Picture palhnak in aa thawkmi asi ko. An palh man cu an in ve awk asi.

Sony Picture zong nih, mi an duh paoh in an ti hna le an i zaih i an chuah ve ko ahcun, a phichuak cu an co ve ding asi ko hnga lo maw? Aphi chuak an comi a that lo tik i, Sony Picture le American aikionak lawng hi vawleicung nih theih piak zong hi, a dinglomi thil pakhat asi.

Mah vial nih mi duh poah in va ti i, mi nih van leh tik i "Ai rum ro in ai zong hi thil diklo ngai a si." Cun ram khat le khat huatnak a chuahter kho tu movie ngelcel zong "Daihnak le remnak Bawi chuahni Christmas Ni ngelcel i sel i chuah zong cu, duh a nung lo ngaimi thil pakhat asi." Satan hi a phunphun in rian a tuan  kho i, North Korea min zong in a tuan kho i , Hollywood Movie zong ah Satan hi tampi aa phuang kho ve men ko!!!

Zohchunhmi Ca Hna

1. Bloomberg.com 
2. http://www.reuters.com/article/2014/12/18/us-sony-cybersecurity-theaters-id
3. http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-30507306
4. Crippling Sony hack 'was the work of a disgruntled former employee named "Lena" who was laid off, http://www.dailymail.co.uk/news

Obadiah Outreach Ministry (Mission in Bangladesh)

Obadiah Outreach Ministry/Mission Tuanbia Tawite


Amasa in Bawi Jisu Khrih min thiang in na kut kan tleih. Nan riantuan a tlamtling lio si ding kan ruah na. Kan nih zawng kan riantuan Pathian malsawmnk in kan kal tha lio si ve.Kan Mission konglam thuah theih ding in  thawtnak na ngei mi caah fakpi nan tlunah ka lawm .Kan Mission information thuah  ca in ka rak tial mi cu hi a tangah ka rak tarlang si :

 Obadiah Outreach Ministry/Mission thawk /dirh hun cu: Bible siang kai ka dih hnuah India thawk in 2009 ah ka rak tlung i,Missionary in 2010-2011 tiang  kumkhat  (1) Rangamaty Hill Districts ah kan unau Chakma zumhlo mi phun sinah thlarau tlaumi tleih ding le Pathian riantuan in ka um le, ka ngeihtuah lengmang i denomination (Bu) thlurbik in riantuan hi aharsatnak tampi ka hmuh i , ka lakah ngeihtuahnak  ka ngei mi cu denomination  pakhat min put in riantuan hngak in In-terdenomination bu kau deuh in Mission rian hi tuan khaw se law zumhlomi thlarau tlau na hi kan tleih tam deuh lai ti  ruah nak ka ngei i.Pathian sinah thla fakpi ka cam hnuah ka thinlung ah Pathian nih  a ka pek mi mission bu min cu:

Obadiah Outreach Ministry (OOM)( a meaning cu”To-aw thinlung put in ramthimah zumhlomi hna sinah Pathian riantuannak” ti si. Hi mi Bu min ka thinlungah arak suaknak cu tulio Christian hika Bangladesh ah um lio mi na nih abik takin  Khrifabu ah riantuantu,Pastor, Rev leh Missionary na nih Pathian rian kan tuan dan le kan thinlung put hi taksa leiah hotu rui le khalhnak thinlung put in rianuantu hi kan tam tuk. Rev, tam deuh nih an um an kal nak zawngah mi nih tophah tha deuh pek ding,si lo ah cun anlung tha lo mi atam tuk. Khrifabu ah ruitu hna nih nautirnak thinlung hi aum lo le pakhat le pakhat pehtlainak tha aum kho lo. Mark 9:33 ah kan zoh cun Bawi Jisu Khrih thiruai na nih zawng anthinlung put hi anmah zingah hau me  a lian deuh aw, timi thinlung an put le Jisu nih  nun asimh na mi kan hmuh hawi in.

Kei nih hi kongah kan dirhmun ka zoh le Khrifabu leh Mission dang dang nih kan thangso khaw ding hen cun  “Nauternak” nak thinlung put in riantuan selaw kan thangso khaw deuh lai ti hi zumhnak ka ngei mi si. A tu kan dirhmun ah cun keimah hi ka tha cem,timi leh uangnak hi si doh in ka hmuh.Cu caah Bawi Jisu Khrih hnun hi kan lak loah cun a zei tin kan thangso khaw lai ti ruahnak ka ngei.Cu caah kan mission bu minah zawng nauternak hi apoimawh in ka theih le,”To-aw” tiin ka ser mi si.

 Ka hawi le tu lio thangthar (Young generation)  deuh  ka van ruah na i mi tampi nih an thaw ngai ko,  kan zate nih hi bu lakah a thaw mi pauh nih duh rualnak in hi Mission bu hi  dirh mi si. Hi Bu dirh hun cu 20th July 2012 ah si. Hi mission bu nih politics ah  telnak (Involvement) angei lo.Chittagong Hill Tracts ah um tlangmi zumhlomi na thlarau tlau lio mi tleih le azumhtharmi caah zawng taksa ah leh thlarauah thangso khawnak ding in zohkhenhnak tuah  zawng hi si.

Mission thiltum: Zumhlomi tla thlarau tlau  tleihnak leh zumhthar mi sinah Pathian thawng tha bia in zauhkhenhnak tuah si.Cun Zumhthar mi caah taksa leh thlarau ah minung nih kan herh mi ngeihtuah piak eg,orphanage Nu le pa ngai lo leh old aged (u patmi) zauhkhenhnaktuah hi si,hi lakah a bik tak in Retired Pastor zauhkhenhtu ngei lo mi zauhkhenhnak tuah si.



Kan riantuannak hmun: Bandarban Hill District Chittagong Hill Tracts Bangladesh ah si. Missionary rian kan tuannak  bial cu:1.Thansi Area Bandarban Sub Dist 2.Chimbuk Area
Bandarban Sub-Dist 3.Antaha Para Ruangshary Area Bandarban Sub-Dist.4.Bandarban  town  area. Area  pali (4)ah hin rian kan tuan lio si.


Kan riantuannak
 July 2012  thawk hen July 2013,sungah Pathian rian kan tuannak ah Pathian thlarau thiang bawmhnak in Mro mi phun thawk in mi 200 ngak tam deuh kan hmuh na.Anmah hi zumhthar mi an si,Christian an si le hau hmen nih zohkhenhnak tawnglo mi an si. Hi lakah kan mah Mission nih kan rak zoh hna hnuah cun atharmi  minung7 Baptistma kan pek na than atu ah kanmah nih kan zoh khenh na le an a lawm ngai.   

Cun, July 2013 thawk hen Dec 2014, Hi kumkhat sungah amah Bawi Pathian bawmhnak in  zumhlo mi 150 ngak tam deuh kan hmuh na. Cun, Kan unau Marma zumhthar mi KOMLA khuaah mi zawng Bawi Jisu Khrih an zumh caah anmah  Marma Community zumlomi hotu hna nih ex-communicated an tuah na i zohna in an si faktuk le September 2014 ah Fakfang (Rice) Kg 400 kan bawmh na. A tu ah an missionary pa pakhat (Sathuaimong Marma) cu a in leh lo asuak tak le Tlabung Khua Mizoram India ah a tek caang.Adang family 4 cu anmah umnakah an um rih ko,amahbelte cu an in leh lo cu suak tak hrim hrim dingmi an si.Pathian sinah thlacamnak ah kan theih na la.

Cun,October 2014 ah Missionary Lal Lian cu kan unau zumhlomi Mereng khua Bandarban District ah kan thlah le,amah aum hnuah October thla thawk in Private School zawng kan dawmh pi na.Amah a um hnuah mi pa 6 cu Baptistma an pek na. Cun adang mi 67 cu amah Missionary pa kan va thlah lanah kan tawng na mi si.A tu an dir hmun cu,Sunah cun an fa le tla siang akai pi na le,Zanah cun an khuate in anmah hawlh in A, Aw, B  a simhna,an khuate upatmi leh mino mi na nih an thaw ngai .2015 ah cun anmah hawlh in Hlabu leh Bible an zohkhaw lai ti kan zumh.Cun an khuaah zumhlo rih mi family 6 an um rih anmah zawng hi ara mi kum 2015 ah cun an zumh lai tih zumhnak kan ngei.


Pathian dawtnak a thei i tipil ingmi hna


1. Mission riantuantu:
1.Saya Lal Thangzel  Executive  Director
2.Pastor Van Neih  field Supervisor.
3.Evan Buang Tui  Mro,Field worker
4.Missionary Lal Lian. Field worker
5.Pastor Borthol Tripura. field worker
6.Lal Pian Ngak –Administrator  in education department
7.Pastor Lal Lian Sang, Literature departments


2.Khua zeizat ah dah  nan tuan?

Ramthimah Local um zah:1.Padui Khua,2.Niadun Khua,3.Amoy Khua,4.Chita Khua,5.Galilee Khua 6.Marking Khua,7.AnTaha khua leh 8.Mereng khua si. A tuah hin khua (8) ah kan tuan lio si.
Cun khua pakhatah local pakhat tling lo mi dawngkhat dawng nih um mi cu kan siar sih rih lo. Mailei ah zumhlo rih mi  an zumh tikah local church a tling vima ko lai tih kan zumh .


3.Krihfa cang ciami zumtu thar zeizat dah an si?
A tu kan dirhmun ah cun zumhthar mi cu 245 si, cun zumh cia  sinain (name sake Christian) amin hen  Christian si mi 309 kan zoh sih na. Hi tla hi Biakin zawng ngei lo,pumnak can zawng ngei lo,thawhlawm zawng pek theih lo mi le zohkhenhtu ngei lo.A tuah kan mah mission nih kan zoh khenh na le anmah Local tete cu tuam lawm ding an theih caang.
4. Thil a chambaumi le a herh tukmi zeicah asi?
Thil a chambau mi leh aherh tuk mi cu hi tla hi si:
1.Missionary,Evangelist leh Pastor riantuantu zohkhenhnak.Atu 2015 ah filed thar LAMA area  awn kan i tim le ,zumhlomi tamcemnak hmun asi hen,hi filed thar kan awn dingmi lakah Missionary/Evangelist mi 3( pathum) tal thlah kan hau lai.Asan cu a area akau deuh mi si le  tam deuh mi  thlah na kan herh.
Cun,tuah riantuantu mi 7 kan si mi lakah monthly salary regular in pek khaw mi cu mi 3 ko,adang mi pa 4 cu honorarium hawi in si ko.
2.Motor Bike pakhat (1) tal ahau la.Asan cu Missionary  leh Evangelist riantuantu  na nih filed ah riantuannak caah  aherh tuk mi si.Kan riantuannak hi Bandarban Headquarter thawk in  Sub –District ah lir kal kan herh mi si le kan herh tak tak mi si.
3.Ngaktah fa (Orphan children) mi 10 caah tal bawmhnak hi tuah kan duh ngai .Atu kan mission nih athiltum cu orphanage Hostel hi Bandarban ah timhtuah piak na hi si le,atu ah cu Hostel puitling kan timhtuah khaw lo rih hmenah,mingaktah nule pa ngeilo in siang kai lio mi 10 tal scholarship hawi in bawmhnak pek na khaw selaw atha tuk lai.
4.Sun Sawng Junior High School  caah teacher  pakhat 1 zohkhenhnak hi kan herh tak tak mi si.Hi School hi kanmah Laimi/Bawm umnak hmun ah mi School pakhat asi.Bawmh le zohkhenh aherh mi tak si.
Khi atlunah thilherh cem item 4 ka tialmi lakah nanmah nih aherh cem nan timi item cu nan thim lai le nan kan ceih piak ding in kan hal na.

5. A harnak bik in na ruahmi zeidah a si?
Riantuan ahar deuh ka theihnak cu,hi kan umnak Chittagong Hill Tract cu free tak le direct in evangelism hi phun kip sinah kan tuan  khaw lo.Cu caah indirect in Evangelism hi tuan ahau nak tampi aum. Phun kip sinah Pathian thu  kan sim khaw lo,cun Bible School zawng open deuh in kan tuah khaw lo.Kan caah atha cemmi cu,Hostel residential in mi tam deuh caah tuah khawselaw zumhlomi te le fa van siah na selaw,du sahte in Christian sinternak zawng hi anmete thawk in pek khaw na selaw atha tuk la. Cumi Christian family sinternak in van cawmna selaw rah tampi asuah khaw lai ti ka zumh.

Sihmenselaw,Pathian rian cu harsatnak tampi umhmenah kan tuan dingmi si le kan tuan zungzal ko lai.Thlacambawmh kan herh tak tak. A dawngh cemnak ah keimah personal in aharnak bik ka theih mi cu,keimah riantuannak support hi si.Mission ka dawmhnak thawk in atu sun ni tiang in keimah riantuannak le family support hi ka tawng a remcang lo le ka riantuannak ah aharsa ka theih deuh.Hi missionah fulltime in rian zumhtak ka tuan khaw ding caah keimah personal leh  family caah support ka herh ngai pathian sinah zawng thlacamnakah nan ka theih ding in bawmh kan hal na.
6.Hmantlak cu kan ministry  update  kan thanh leng mang la. Ka lawm e.

-------------------------------

Saya Lal Thangzel sin ah cakuat 

Dear Saya Thang,

Jesuh min in na kut kan in tlaih. Na email kan hmuh i kan i lawm tuk. Pathian sin ah thla kan in campiak lengmang. Zeihmanh kan in bawmh khawhmi a um lo. Na hnu in thla kan in campi lengmang. Pathian nih an umpi lai. Na tha rak chia hlah. Zarhpini fate bulletin ah na min kan tial i, thla kan in campiak peng. Na riantuannak ah Bawipa nih in umpi ko seh. 

Nai ah Rev. Dr. C. Duh Kam nih kan i tong tiah a kan chimh. ICCC zongah na rak telpi khawhnak hna kong a kan chimh  i kan i lawm. Kan i lunghmuih. Bawipa caah na ti khawhtawk tein rian na tuannak cungah kan tha a nuam. Kan in dirkamhpi ko. Na cakuat zong zapi sin ah kan rak rel lai. Na tha rak chia hlah. 

Nang zong kan caah thla rak kan campiak ve. Krihfabu kan dam that lio asi. Naite ah Justin Thawng belte cancer in a thi. Kum 3 le thla 4 a si. Tu zarh rinni ah kan vui lai. Thla rak campi ve hna. Zeidang thawngpang a tha ko. 

Kei le ka chungkhar zong kan dam lio asi. Bawipa rian kan tuannak ah Pathian sin ah thla rak kan campiak ve. Bawipa rian ah lungsau tein ka tuan khawhnak lai thla rak kan campi ve. Christmas lawmhnak le hnangam daihnak na cungah um ko seh. Amen.


Hai Vung Lian, 
Pastor, ECBC
5128 Maple Valley Dr.
Columbus, Oh 43228

Ca a kan lehmi a tanglei ah ka van thil chih.

Rev Dr,Hai Vung Lian

Amasa ah Bawi Jisu Khrih min thiang in na kut kan tleih. Ca na ka let
mi lawmhkai tak ka hmu i ka lawm ngai.Nung  le dam in nan um ti thawng
ka theih i lunglawmhnak in ka khat.Cun Pathian rian ah zawng lungsau
tak in tuan khaw ah nan um mi caah zawng Pathian athat zia le Pathian
ram caah riantuan ding tha zang nan suahnak ka theih i ka mission
riantuan ah tha zang a ka pek tak tak.

Dr, Duh kam in kan i tawn aw, amah nih akan kawh le kan rak ra mi si
le,kan i tawn hunah ka sim piak mi cu Dr Hai Vung Lian Pastor atuannak
ECBC USA ah mi nih a kan bawmh ka ti piak,"atha cu tah akan ti" amah
sin zawngah kan mission riantuannak cu kan sim piak cun,abik tak in
meeting canah zawng report kan pek le mipi nih zawng tha an ti ngai .

Saya,Dr Duh kam nih zawng an simh lai ti ka ruah, hi kaah kan unau
zumhlo mi na sinah Mission rian kan tuannak hi,a canah cun harsatnak
tampi kan pal tawn,a canah cun lunglawmhnak zawng kan tawng tawn.A
cangah cun ka pumpak harsatnak zawng hi tampi aum tawn asan
cu,zumhlomi lir sinah riantuan mi kan si le, bawmhna dingmi zawng hi
atam tuk le a cangah cun ditnak aka pek tawn.

Sihmenselaw Pathian cu aha tuk le ka di hunah caknak aka pek le ka
lungsia lioah lungnuamhnak aka pek tawn,Pathian cu vel a nei tak tak
si,adawtnak zawng hi tah khaw asi lo.Cucaah harsatnak tampi um
hmenselaw mailei fuk in amah Bawi Pathian ram kohnak caah rian hi kan
tuan khaw mi caah Pathian cu sawr hen um se law!
A tu 2014 ah nan Khrihfabu nih na kan bawmhnak rah (Fruit) kan hmuh mi
cu, Kan unau Mro Mereng khua ah zumhthar kan tawngna mi nih Biak in
sak in amah Pathian sawr khaw ding in thawtnak an van ngei le,atuah
kan mission nih Biakin hi kan sak pia na lio si.Kan Pastor le
Missionary tla nih an bawmh na le mai zerh Thawh tanh (Monday) ah an
rak tlung lai an hmantlak (Photo) tete kan kuah na lai mai zerh ah.
Pathian sinah thlacamnak ah nan kan theih khaw ding in kan kuah na  at
mi si e.

2015 January ah Field thar LAMA area awn kan i tum mi ah zawng  a
tlamtling khaw ding in Pathian sinah thlacamnak ah na kan theih ding
in kan hal na.

Cun,Sun Sawng Junior High School zawng zohkhenh ding in  Sun Sawng
area ah kan mah Laimi/Bawm ummi na nih bawmh akan hal le ,kan mai Dec
27,2014 ah meeting  tuah asi; cu mi ah cun kan va a tel lai. A zeitin
kan zohkhenh lai ti in thla kan cam lio si hi kongah zawng thlacamnak
ah na kan theih ding in kan hal na.

Cun,thihnak tawng in lungsia ah ummi  chungkhar caah keimah pumpak le
kan mission ah riantuantu Pastor le Missionary zawng nih thlacamnak in
kan bawmh na la. Ka farnu ka suahpi mi nih kan dung May 12 ah cancer
damnalonak vei in akan thih tak mi e kan nih zawng. Afa le mi 5 a roh
na,cancer damlonak hi cu mining nunnak nih adirh khaw lo cu poi tuk.
Pathian sinah thla kan cam lai, nang leh nan chungkhar in lungsaupi
in Pathian ram kohnak caah nantuan khaw ding caah. Nan Khrihfabu le na
sinah kan mission riantuannakah  bawmh kan herhnak thu kan rak tial mi
nan kan ceih piak at caah na sinahah  le Pathian sinahah fakpi lawm
thu ka sim e.

Ka lawm e

Khrih ram caah

Saya Thang
Bangladesh.

Saya Dr Hai Vung Lian

Amasa ah dam in nan kut kan tleih na. Nan dam tha  kan ruah na,kan nih
zawng Pathian thawng in kan dam lio si.Pathian khuaruahnak ting in kan
mission riantuannak  zawng atlam tling,na kan bawmhnak atlamtlingnak
kan hmuh mi cu hi si.Zumhthar mi kan unau Mro mi tu kum sungah thlarau
tlau mi kan tleih na mi nih Biak in an herh le,kan sak pi na mi
si.Photo tete kan kuah na hi  Pathian sinah thlacamnak ah nan theih
khaw na ding caah si.Himi khua ah School kan ngei. 2015 thawk in tha
deuh in zohkhenh kan i tum.

From: "Thangzela Zathang" <zelazathang@gmail.com>
Date: 17 Apr 2017 17:45
Subject: Re: Riantuannak
To: "Ngun Lian" <ngunlian74@gmail.com>
Cc: 

Dear Saya Lian

Amasa he Bawi isu min he nan kut kan tleih na.Pathian khuruah hna caah
kan nih lei zawng kan dam tha lio si ve.Kan riantuannak zawng Pathian
thawngin atlamtling ngai.Good friday le Easter Sunday program zawng
tlamtling kan mang khaw.

Pathian nih kan riantuannak thluahsuahnak a pek le,nanmah bawmhnak le
Pathian bawmhnak he kan unau Tulashary Tripura mi hna sinah Biakin
thar kan sak piak hna mi zawng tlamtling te he kan awng khaw.
Cun,Thlarau tlau mi pa 8 kan tleih hna mi Baptistma zawng kan pek hna
khaw.File attachment he kan riantuannak hmanthlak kan kuah hna mi
zangfahte he van ka kau piak u law ka lawm tuk la.Kan a lawm tuk,nan
kan bawmhnak hi asung lawi tuk.Pathian nih nan riantuan cikipah tampi
thluahsuahnak an pek hna se law!

Ka lawm

Khrih ah nan tuan hawi


-----------------------------------


Chinchiah

Ca a tialmi hi a tial ning tein ka chiah. A ruang cu Bawm ram ummi a si nain, mah tluk in Laica a tial thiammi le biafang a hman khawhmi hi a sunglawi tuk ka ti i, a mah tial ning tein ka chian ko. Ka remhmi a um lo ti kha van langhter ka duh. 


Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....